| Pierwsza pewna wzmianka na temat Kolska pochodzi z 1482 roku, jest to udokumentowane w archiwum historycznym w Monachium . Kolsko należy wówczas do rodziny Zabelitzen. W roku 1531 w posiadanie Kolska i okolic wchodzą bracia Baltazar i Hieronimus von Bruckersdorf. Rok 1710 to kolejna zmiana właściciela, a zostaje nim grafen von Mansfeld z Ols in Böhmen. Następnie w roku 1756 Kolsko przejmuje pruski minister na okręg śląski Ernest Wilhelm Graf von Schlabendorf. W roku 1785 spisał testament, na mocy którego przekazał pewną część majątku na kościół katolicki i kościół ewangelicki, bo właśnie takie dwa kościoły na tym terenie wówczas istniały. Był założycielem fundacji, która miała służyć opiece nad kościołem. W tym czasie (wzmianka w księgach statystycznych z roku 1798), Kolsko to wieś hrabiowska w powiecie głogowskim. Posiada dwa kościoły, jeden katolicki i jeden ewangelicki oraz dwie szkoły, jeden pałac, folwark, dwie gospody, dziewięciu chłopów pańszczyźnianych, dziewięciu ogrodników, 49 wyrobników, jeden młyn (wiatrak), hutę szkła, cegielnie, piętnaście krosien a liczy 603 mieszkańców.
Kolzig pochodzi od polskiego słowa „Kolczyk”. Wyżej wymieniony pałac (obecnie znajduje się tam siedziba szkoły podstawowej oraz gimnazjum) był rozbudowany stopniowo, najpierw powitała część mieszkalna a następnie dobudowano skrzydło z wieżą. Przy pałacu znajdował się piękny park z bogatym drzewostanem a w nim okazały domek letni. W 1820 roku przydzielono Kolsko do okręgu Zielona Góra jak również posiadłości i wioski należące do Kolska, jak: Lipka, Tyszseliny, Slawocin, Jesiona, Jesionka, Tatarki. Po jego śmierci Graf von Schweimite, von Schwawenfeld i Schlabendorf sprzedaje Kolsko w roku 1824 hrabiemu Ludwikowi von Klitzig w De inert hin. On zaś z kolei w 1840 roku przekazał posiadłości Kolska najstarszemu swojemu synowi Kasparowi. Godnym uwagi jest fakt, że Kaspar w latach 1841-1842 wybudował pierwszy dom pańszczyźniany oraz założył ogrodnictwo na szeroką skalę i przyczynił się do rozwoju parku. Nieszczęśliwie jednak Kaspar zakończył swoje życie, a mianowicie w 1853 roku zastrzelił siebie zabijając wcześniej swojego psa i konia. Przyczyna tej tragedii jest nieznana. Po jego śmierci majątek odziedziczył jego brat Adolf von Klitzing, który od początku swoich rządów wykazał dużo młodzieńczej energii i zapału do pracy. Powiększa pierwszy dom pańszczyźniany oraz buduje drugi jeszcze większy. Zapisał się jako bardzo dobry gospodarz, dbający zarówno o rolnictwo jak i o przemysł. Kolejna zmiana właściciela to rok 1884 kiedy to Adolf sprzedaje Kolsko swojemu synowi Wilhelmowi von Klitzing za sumę 800 tysięcy marek. Wilhelm był rotmistrzem w kawalerii, uczęszczał do gimnazjum w Zielonej Górze oraz na uniwersytet w Heidelbergu. Był dragonem w brandenburskiej armii w regimencie numer 12 oraz lejtnantem w drugim regimencie huzarów. Za męstwo w pierwszej wojnie światowej otrzymał krzyż zasługi. Gdy pożegnał stan wojskowy, życie swoje poświęcił pracy na gospodarstwie w Kolsku. Wykształcenie rolnicze otrzymał Hale. Wilhelm wybudował szosę, która łączyła Kolsko z Nową Solą, zieloną Górą oraz Wolsztynem. W 1926 roku umiera Wilhelm a dziedzicem zostaje Joachim, (zwany Atli) Kaspar, Alphonse von Klitzing. Wykształcenie zdobywał w Geriitz, w Berlinie i Fridenau. W 1915 roku był dragonem przy królu pruskim wtedy też otrzymał stopień lejtnanta. Po pierwszej wojnie światowej kończy szkołę rolniczą a następnie prawniczą zajmując się taką właśnie działalnością. Rok 1939 powoduje, że zostaje wcielony do niemieckiego wojska, z którym rusza na Polskę. W 1941 roku pełni funkcję komendanta kwatery głównej w Breslau. Jego poglądy na temat prowadzonej przez Niemców wojny ulegają zmianie czego dowodem jest fakt, że od 30 stycznia do 27 kwietnia 1945 roku spędza w więzieniu w Gorden jako przestępca polityczny. Od 27 kwietnia do 23 maja odbywa pieszą powrotną podróż do Kolska, w którym mieszka do października 1945 roku lecz nie mieszka w pałacu tylko w budynku służebnym w bezpośredniej bliskości jego posiadłości. Jednak w październiku za przyczyną Rosjan, a szczególnie kapitana Pinajewa, który wyzwalał Kolsko, musi opuścić tą miejscowość. Rosjanie wywożą go za Nysę Łużycką. Joachim do 1952 roku zmienia często miejsce pobytu, był nawet w Istambule. W 1952 roku ożenił się z właścicielką posiadłości w Warblelhaim, której był zarządcą do 1969 roku. Joachim był ostatnim dziedzicem Kolska. Po Joachimie posiadłość miała być odziedziczona przez syna jego brata Ulricha, jako, że Joachim nie miał własnych dzieci. Syn Ulricha Albrecht, niedoszły dziedzic Kolska żyje do dnia dzisiejszego w okolicach Frankfurtu. Interesuje się Kolskiem a nawet łożył fundusze na rzecz kościoła zgodnie z intencją założyciela fundacji Schlabendorfa. Życie mieszkańców Kolska w dobie panowania ostatniego z Klitzingów było bardzo towarzyskie, urządzano wiele przyjęć, zabaw, organizowano polowania (trwające kilka dni). Ludzie do pracy znajdowali czas na rozrywkę. Posiadłość rodziny Klitzingów liczyła dziesięć tysięcy mórg, co jest równoznaczne 2,5 tysiącom hektarów. Do posiadłości należały wsie: Jesiona, Karcz, Łączki oraz jezioro w Jesionce liczące trzysta mórg. Za rozwój duchowny byli odpowiedzialni nauczyciele. Pierwsza szkoła była już znana w 1763 roku. Szkoły będące fundacją grafa Krzysztofa Georga Gustawa von Schlabendorfa pochodziły z 1846/47 roku. Szkoły były ośmioklasowe. Podczas miesięcy zimowych organizowano dla młodzieży męskiej powyżej 15 roku życia szkoły doskonalenia zawodowego mogły ukończyć kursy prac ręcznych. Mieszkańcom pomocny był praktykujący lekarz. |